Analizując wymagania pracodawców, które umieszczane są w ogłoszeniach o pracę, możemy zauważyć, że poza tym, że od potencjalnych kandydatów wymagane jest konkretne wykształcenie, doświadczenie czy umiejętności twarde, to bardzo często wśród cech idealnego pracownika wymienione są również kompetencje miękkie, czyli zdolności ułatwiające wykonywanie obowiązków pracowniczych czy kontakt z innymi ludźmi. Bardzo często z takimi umiejętnościami interpersonalnymi rodzimy się i nie musimy nic robić w tym kierunku, aby je nabyć. Co jednak w sytuacji, kiedy nie spełniamy wymagań w zakresie kompetencji miękkich? Czy można się ich nauczyć, a także jak je rozwijać? Jak dokładnie definiuje się kompetencje miękkie? Na te wszystkie pytania odpowiemy w poniższym artykule.
Czym są kompetencje miękkie?
Kompetencje miękkie nazywane też umiejętnościami miękkimi czy umiejętnościami osobistymi to pewne cechy osobowości, nawyki, a także sposoby zachowania, które ułatwiają m.in. efektywne współdziałanie z innymi ludźmi, nie tylko w środowisku zawodowym, ale również w życiu prywatnym. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że posiada cechy, które wykorzystują każdego dnia i mogą być one przydatne również na piastowanym stanowisku.
Różnego typu kompetencji miękkich jest wiele. Można je jednak podzielić na umiejętności osobiste i interpersonalne. Te pierwsze wpływają przede wszystkim na nasz rozwój czy stosunek do określonych spraw. Można do nich zaliczyć na przykład dużą motywację do działania, kreatywność, ambicję, konsekwencję, ale też zdolność logicznego myślenia.
Z kolei umiejętności interpersonalne odpowiadają za rozwój relacji międzyludzkich, a więc na przykład szybkość nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi czy budowanie więzi. Do tej grupy można zaliczyć również takie cechy jak zdolność rozwiązywania konfliktów czy umiejętność wypracowywania kompromisów. Te cechy wpływają nie tylko na naszą postawę w pracy, ale również poza nią. Z tego powodu osoby, które posiadają zestaw niektórych umiejętności interpersonalnych, często są lubiane, ponieważ potrafią wspierać, motywować i dostrzegać potrzeby swoich współpracowników. Pamiętajmy, że pozytywne nastawienie jest zaraźliwe i doskonale wpływa na morale oraz energię innych członków zespołu. Dlatego jest cenione przez pracodawców.
Czym różnią się kompetencje miękkie i twarde?
Obecnie rynek pracy ceni nierzadko w takim samym stopniu kompetencje miękkie, jak i twarde. Niektóre osoby zastanawiają się, czym różnią się między sobą te dwa typy umiejętności. Otóż kompetencje miękkie nie są mierzalne, ponieważ są to pewne cechy osobowości, sposoby zachowania czy nawyki, które mogą być przydatne w pracy. Z kolei kompetencje twarde są to wszelkie mierzalne umiejętności, jakie nabywamy w trakcie nauki czy pracy zawodowej, a także na różnego rodzaju kursach, szkoleniach czy instruktażach. Jest to więc swego rodzaju wiedza, która umożliwia nam wykonywanie pewnych zadań.
W przypadku umiejętności twardych, kompetencje te są łatwo mierzalne, ponieważ poświadczeniem ich posiadania mogą być różnego rodzaju certyfikaty, dyplomy czy świadectwa, na których zazwyczaj widnieje informacja o stopniu opanowania konkretnych umiejętności, na przykład znajomości języków obcych Jednak często łatwiej nauczyć pracownika umiejętności twardych niż miękkich. Dlatego kompetencje twarde, choć są ważne, nie można powiedzieć, że są ważniejsze niż umiejętności miękkie. Wszystko jednak zależy od specyfiki konkretnego zawodu i zajmowanego przez nas stanowiska, a także wymogów pracodawcy stawianych idealnym kandydatom do pracy.
Jak rozwijać kompetencje miękkie?
Rozwinięte kompetencje miękkie często pozwalają nam już na rozmowie kwalifikacyjnej zaprezentować swoje umiejętności i wyróżnić się na tle innych kandydatów. Warto o nich pamiętać więc nie tylko tworząc CV, ale także prezentując się pracodawcy na rozmowie kwalifikacyjnej. Jak można rozwijać umiejętności miękkie? Mamy wiele możliwości rozwoju umiejętności miękkich. Możemy pracować nad nimi samodzielnie lub postawić na kurs, lub szkolenia, które organizowane są przez niektóre instytucje.
Wśród metod, jakie mogą nam pomóc doprowadzić do rozwoju umiejętności miękkich, można wymienić m.in. ćwiczenie komunikacji. Takie ćwiczenia możemy przeprowadzić samodzielnie, na przykład zapisując się do grup dyskusyjnych i próbując wyrazić swoje poglądy na ich forum. Jest to dobra opcja również w przypadku kiedy chcemy ćwiczyć słuchanie i zrozumienie innych osób. Wszelkie umiejętności społeczne, takie jak nauka pracy w grupie, działanie zespołowe, umiejętność komunikowania się z innymi, umiejętność nawiązywania relacji z innymi i pracy zespołowej, możemy nabyć, właśnie uczestnicząc w grupowych projektach.
Jedną z najważniejszych kompetencji miękkich, która wymagana jest przez większość pracodawców, jest umiejętność radzenia sobie ze stresem. W takim przypadku, jeżeli mamy problem z tym aspektem naszego życia, powinniśmy wypróbować technik relaksacyjnych takich jak joga, medytacja czy spacer, a także technik oddechowych pozwalających na rozluźnienie mięśni. Dobrze jest również zastanowić się, skąd bierze się stres na przykład w sytuacji kiedy szef zleca nam wykonywanie zadań i pracować nad tym, aby go minimalizować.
Czy dostępne są szkolenia miękkich kompetencji?
Kiedy już dowiedzieliśmy się, czym są umiejętności miękkie, zdajemy sobie sprawę z tego, że na wymarzonym stanowisku pracy będziemy musieli wykazywać się pewnymi kompetencjami miękkimi, których na razie nie posiadamy, lecz możemy pracować na ich rozwojem. Cechy tak jak umiejętność zarządzania własnym czasem, współpracy w zespole czy wychodzenia z inicjatywą, można się nauczyć. Ważne kompetencje miękkie przydają nam się nie tylko na stanowisku pracy, a więc zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Z tego powodu, jeżeli nie jesteśmy osobami, które dobrze dogadują się z innymi ludźmi czy też organizują swoją pracę i chcemy to zmienić, możemy zapisać się na szkolenie z kompetencji miękkich.
Uczestnik takich kursów może nabyć umiejętności w zakresie zarówno kompetencji osobistych, jak i interpersonalnych. Ze względu na to, że podczas poszukiwania pracy zazwyczaj pracodawcy zwracają uwagę na wysoko rozwinięte cechy takie jak: umiejętność pracy zespołowej, umiejętność zarządzania czasem, umiejętność planowania czy obserwowania i analizowania sygnałów klientów i dostosowanie do potrzeb takich osób strategii komunikacji, aby cel komunikacji został osiągnięty, na kursie warto skupić się na tych cechach. Dla osób, które chcą rozwijać nie tylko twarde umiejętności, ale też kluczowe umiejętności, często nazywane miękkimi, szkolenia często odbywają się w dużych miastach. Takie kursy mogą sprawdzić się wtedy, kiedy nie umiemy odnaleźć się we współczesnym rynku pracy lub chcemy się stale rozwijać.
Szkolenia z umiejętności miękkich wprowadzone są zarówno w formie stacjonarnej, jak i online. Obecnie funkcjonują firmy szkoleniowe, które zajmują się takimi działaniami, szkoły biznesu, a także ośrodki rozwoju osobistego. Umiejętności miękkie możemy rozwijać również pod czujnym okiem trenera biznesu, a także korzystając z kursów online, które możemy odtwarzać w dowolnym momencie.
Jakie kompetencje miękkie są pożądane przez pracodawców?
Każdy pracodawca może mieć inne wymagania wobec kandydatów na konkretne stanowisko w kwestii zarówno ich umiejętności twardych, jak i miękkich. W niektórych zawodach ważne umiejętności to te dotyczące zarządzania własnym czasem i dobrego zorganizowania. W innych z kolei najważniejsza jest praca zespołowa, empatia czy umiejętność dogadywania się z innymi ludźmi. Z tego powodu nie można jednoznacznie określić, że konkretna umiejętność miękka będzie zdecydowanie najważniejszą. Wśród najbardziej pożądanych w większości przypadków kompetencji miękkich można jednak wymienić umiejętność:
- pracy w zespole,
- radzenia sobie ze stresem,
- komunikacji z innymi ludźmi,
- planowania priorytetów,
- rozwiązywania problemów,
- wypracowywania kompromisów,
- logicznego myślenia.
Wśród pozostałych ważnych kompetencji miękkich można wymienić asertywność, empatię, kreatywność, samodyscyplinę, życzliwość, komunikatywność czy wysoką kulturę osobistą.
Jak uwzględnić umiejętności miękkie w CV?
Za każdym razem kiedy tworzymy CV, powinniśmy je dopasowywać do wymagań zawartych w ogłoszeniu. Z tego powodu, nie należy w takim dokumencie umieszczać wszystkich swoich kompetencji zarówno miękkich, jak i twardych, zwłaszcza jeżeli posiadamy ich wiele. Niezwykle istotne jest, aby aplikując na dane stanowisko, starać się dostosować swoje CV do wymagań pracodawcy. Oznacza to, że powinniśmy dopasować opis umiejętności do oferty pracy. Jeżeli więc pracodawca wymaga od nas komunikatywności, umiejętności pracy w grupie czy dobrego zarządzania własnym czasem i my mamy takie umiejętności, wówczas powinniśmy je wpisać w CV.
Osoba czytająca nasz życiorys z pewnością doceni, że uwzględniliśmy w nim właśnie te elementy, które z punktu widzenia konkretnego stanowiska czy miejsca pracy są najważniejsze i podlegają ocenie podczas procesu rekrutacji. Pamiętajmy również, by jeśli mamy taką możliwość, maksymalnie skrócić CV, aby z jednej strony spełniało wymagania dotyczące umiejętności czy wykształcenia zawarte w ofercie. Z drugiej jednak, aby nie znalazły się w nim niepotrzebne z punktu widzenia konkretnej oferty informacje. Rekruterzy rzadko czytają drugą stronę CV. Dlatego jeżeli nasze CV ma dwie strony, umieśćmy dalej rubryki takie jak zainteresowania, a umiejętności pozostawmy na pierwszej stronie. Pamiętajmy więc, że nawet jeżeli jesteśmy idealnym kandydatem i nie wysyłamy dostosowanego do oferty CV, musimy liczyć się, z tym że nasza aplikacja zostanie odrzucona.
